VIII Ogólnopolski Konkurs Fizyczny "Poszukiwanie talentów" – finalistką Milena Szmudzińska z klasy 2d

Obserwacja zjawiska zaćmienia Słońca – 20.03.2015 r.

Wykład i zwiedzanie synchrotronu SOLARIS - 9.02.2015 r.

Międzynarodowe Warsztaty Fizyki Cząstek Elementarnych International Masterclasses, Hands on Particle Physics

Zabawa fizyką - laboratorium młodego fizyka

XXX Konwersatorium Popularyzacji Wiedzy Wydziału Matematyczno-Fizyczno-Technicznego UP, wykład prof. Piotra Francuza z Katedry Psychologii Eksperymentalnej KUL "IMAGIA - W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu"

Dzień Wydziału Matematyki i Informatyki UJ - wykłady i warsztaty dla uczniów szkół średnich

Polsko-ukraiński konkurs fizyczny LWIĄTKO 2015

Eksperyment łańcuchowy 2014



VIII Ogólnopolski Konkurs Fizyczny "Poszukiwanie talentów"

Milena Szmudzińska, uczennica klasy II d naszego Liceum Ogólnokształcącego została finalistką VIII Ogólnopolskiego Konkursu Fizycznego "Poszukiwanie talentów". Konkurs odbywa się pod patronatem Uniwersytetu Warszawskiego, Polskiego Towarzystwa Fizycznego, jest wspierany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W ramach przygotowań Milena przeprowadziła wywiad z fizykiem doświadczalnym, prof. dr hab. Jackiem Kołodziejem - [przeczytaj wywiad]

 

Milena przeprowadziła również wywiad z astrofizykiem dr Patrykiem Machem, adiunktem w Zakładzie Teorii Względności i Astrofizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, który część studiów doktoranckich odbył w Instytucie Maxa-Plancka w Garching pod Monachium. Jest autorem bądź współautorem około 30 prac naukowych z zakresu teorii względności, hydrodynamiki relatywistycznej i astrofizyki.

Wywiad ukaże się w czerwcowym numerze gazetki szkolnej.

W kategorii DOŚWIADCZENIA przygotowano prace na tematy zamieszczone poniżej:

Doświadczenia zaproponowane przez Komitet Organizacyjny Konkursu:

Wyznaczanie współczynnika tarcia ziarenek piasku pomiędzy sobą
Badanie samorzutnego mieszania się cieczy
Pomiar 200-stu interwałów czasowych między pojawianiem się kolejnych pieszych na wybranym chodniku


Doświadczenia wykonane i opisane przez uczestnika konkursu:

Dyfrakcja światła na siatce dyfrakcyjnej
Interferencja wiązek spolaryzowanych
Mgła w butelce


W kategorii FIZYKA I SZTUKA zostały przygotowane prace plastyczne w programach graficznych.

W kategorii FIZYKA I FOTOGRAFIA zostały wykonane zdjęcia zjawisk fizycznych m.in:

- dyfrakcji światła na płycie CD,
- resublimacji pary wodnej,
- polaryzacji strumienia wody.

Został przygotowany film z narracją - "Nurek Kartezjusza".

Termin zawodów finałowych jest zaplanowany na 1 - 2 czerwca 2015 r. na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.






Obserwacja zjawiska zaćmienia Słońca - 20.03.2015 r.

W Polsce 20 marca 2015 r. widoczne było częściowe zaćmienie Słońca. Zjawisko można było oglądać nad Krakowem w godzinach 9.44 – 12.04. Tarcza księżyca nad Polską zasłoniła od 63% do 75% tarczy słonecznej. Panowały bardzo dobre warunki do obserwacji, klasa 2d wybrała się na krótką wycieczkę do centrum, aby w pogodny dzień na bezchmurnym niebie bezpiecznie podziwiać zjawisko. Po założeniu okularów, często padał komentarz: "Widzę księżyc!". Autorem najlepszego zdjęcia zaćmienia Słońca został uczeń klasy 2d Karol Bronowski, można je obejrzeć w galerii zdjęć poniżej.

20 marca 2015 całkowite zaćmienie Słońca było widoczne nad północną częścią Oceanu Atlantyckiego, na Morzu Norweskim i Morzu Arktycznym. Pas całkowitego zaćmienia przeszedł głównie przez obszary morskie – jedynymi obszarami lądowymi były Wyspy Owcze i Svalbard. Swoje maksimum zaćmienie osiągnęło na wschód od Islandii.

Zaćmienie było widoczne jako częściowe w całej Europie, a także na większości obszaru Afryki Zachodniej, Afryki Północnej oraz na części obszaru Bliskiego Wschodu, Azji Środkowej i azjatyckiej części Rosji. Na końcu swojej drogi cień Księżyca dotarł do bieguna północnego.





Wykład i zwiedzanie synchrotronu SOLARIS - 9.02.2015 r.

W dniu 9.02.2014 uczniowie klas 2d, 2c i 3c z rozszerzoną matematyką i fizyką uczestniczyli w wykładach i zwiedzaniu Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS.

Synchrotron SOLARIS jest najnowocześniejszym urządzeniem tego typu, pierwszym w Polsce, zostanie uruchomiony w drugiej połowie bieżącego roku. Synchrotron pozwoli na prowadzenie nowych badań w wielu dziedzinach nauki takich jak: biologia, chemia, fizyka, inżynieria materiałowa, medycyna, farmakologia, geologia czy krystalografia.

W pierwszej części spotkania zaplanowany był wykład poprowadzony przez prof. Marka Stankiewicza, dyrektora ośrodka, dotyczący m.in. źródeł i właściwości promieniowania elektromagnetycznego, cech promieniowania synchrotronowego i jego zastosowań do badań naukowych, rozmieszczenia urządzeń wytwarzających promieniowanie synchrotronowe w Europie i na świecie.

Otrzymane wyniki zostały omówione podczas wideokonferencji z udziałem kilku zagranicznych ośrodków i fizyków w CERN. W tym roku uczestnikami warsztatów były grupy z Portugalii, Niemiec i Polski, a wideokonferencję zakończył quiz prowadzony przez naukowców z CERN.

Drugim etapem wizyty było zwiedzanie "serca" centrum, miejsca gdzie już niedługo wiązka elektronów przyspieszana do prędkości bliskich prędkości światła będzie emitować promieniowanie synchrotronowe, wykorzystywane następnie przez urządzenia badawcze znajdujące się w ośrodku.

Mieliśmy okazję zapytać, jakie wykształcenie i umiejętności są potrzebne by podjąć pracę w synchrotronie oraz jak dużo kobiet dołączyło do zespołu synchrotronu Solaris.



Międzynarodowe Warsztaty Fizyki Cząstek Elementarnych International Masterclasses, Hands on Particle Physics

Dnia 10.03.2015 r. uczniowie klasy z rozszerzoną matematyką i fizyką (2c, 2d) wzięli udział, jak co roku, w Międzynarodowych Warsztatach Fizyki Cząstek Elementarnych. W części wykładowej zostały omówione zagadnienia teoretyczne i doświadczalne z zakresu współczesnej fizyki cząstek elementarnych:

- Model Standardowy (podział i własności cząstek elementarnych oraz ich oddziaływań),
- rodzaje akceleratorów, zderzaczy i detektorów cząstek (detektory na akceleratorze LHC),
- teoria pojawiania się asymetrii między materią i antymaterią, skutki łamania symetrii CP,
- eksperyment LHCb w CERN.

Praca doświadczalna polegała na analizie danych zebranych przez detektor LHCb w CERN, obserwacji rozpadów mezonów D0 oraz wyszacowaniu czasu życia mezonu D0. Spotkanie zakończyła wideokonferencja z udziałem kilku grup, pracujących równolegle, z innych państw oraz fizyków w CERN.

Więcej informacji dotyczącej zagadek budowy materii (w języku angielskim) http://www.particleadventure.org/nucleus_fund.html



W poprzednim roku warsztaty odbyły się w Krakowie w dniu 13.03.2014 r. wzięła w nich udział grupa uczniów z klasy 2c XIII Liceum Ogólnokształcącego.

Celem warsztatów była m.in samodzielna analiza przez uczniów danych doświadczalnych zebranych przez detektor ATLAS w ośrodku naukowym CERN w Genewie i poszukiwanie wśród rozpadów bozonów W, takich par które świadczyłyby o pojawieniu się i rozpadzie "boskich cząstek" - bozonów Higgsa.

Fizyka cząstek elementarnych zajmuje się najbardziej podstawowymi składnikami materii i oddziaływaniami między nimi. Badania w tej dziedzinie prowadzone są przy użyciu akceleratorów pozwalających przyspieszać i zderzać cząstki naładowane. Największy z akceleratorów na świecie - Wielki Zderzacz Hadronów (LCH) w CERN od końca 2009 r. dokonuje pomiarów przy najwyższej energii dostępnej w laboratorium. W lipcu 2012 r.
eksperymenty ATLAS i CMS ogłosiły odkrycie nowej cząstki, bozonu Higgs'a, będącego kluczowym elementem dotąd brakującym w Modelu Standardowym oddziaływań między cząstkami. Istnienie bozonu Higgsa było postulowane w teoriach wyjaśniających niezerową masę innych cząstek. Eksperymenty na LHC dostarczyły więc potwierdzenia tych teorii, dzięki czemu ich twórcy, François Englert i Peter W. Higgs, otrzymali Nagrodę Nobla w 2013 r. W czasie corocznych Warsztatów odbywających się zwykle w marcu uczestnicy zapoznają się z podstawami fizyki cząstek elementarnych oraz metodami badań stosowanymi z tej dziedzinie. Dokonują też samodzielnej analizy najnowszych, związanych z odkrytą cząstką, danych doświadczalnych z eksperymentu ATLAS przy LHC.

Otrzymane wyniki zostały omówione podczas wideokonferencji z udziałem kilku zagranicznych ośrodków i fizyków w CERN. W tym roku uczestnikami warsztatów były grupy z Portugalii, Niemiec i Polski, a wideokonferencję zakończył quiz prowadzony przez naukowców z CERN.

Więcej informacji można znaleźć na stronie projektu:
http://atlas.physicsmasterclasses.org/pl/wpath_ziele.htm

Jak detektor ATLAS widzi zderzenia proton-proton:
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=xaEGgKDbfnA





Zabawa fizyką - laboratorium młodego fizyka

Uczniowie klasy 2c/3c stworzyli własne laboratorium do badania ciekawych zjawisk i zależności na gruncie fizyki w otaczającej nas zewsząd przyrodzie. Pierwsze efekty pracy prezentujemy poniżej.

Fale akustyczne - badanie drgań struny gitarowej:



Wyznaczanie współczynnika załamania wody. Zjawisko odbicia i załamania światła:



Dyfrakcja światła lasera zielonego i czerwonego na siatce dyfrakcyjnej:



Badanie drugiej zasady ruchu obrotowego:



Badanie spadku swobodnego:



Doświadczenia z hydrostatyki:



Badanie drogi hamowania roweru:



Próba odtworzenia eksperymentu Archimedesa:







Eksperyment łańcuchowy - II edycja konkursu

Grupa uczniów z klasy 1d 1c i 2c zgłosiła chęć wzięcia udziału w cyklicznie organizowanym Eksperymencie Łańcuchowym. Głównym konstruktorem projektu był uczeń klasy 1c Jakub Jarosiński, najbardziej aktywnymi członkami zespołu byli również Leonard Ulman z klasy 1d i Inga Michałowska z klasy 1c.

Konkurs polega na przygotowaniu toru przeszkód dla metalowej kuli przy wykorzystaniu jak największej ilości zjawisk fizycznych. Działanie każdego urządzenia rozpoczyna się z chwilą otrzymania kulki od poprzedzającego go urządzenia, a kończy przekazaniem jej do następnego. Podczas finału Eksperyment Łańcuchowy był wykonywany kilka razy.

Członkowie zespołu otrzymali m.in. pamiątkowe koszulki i kubki z logo konkursu, czasopisma fizyczne. W czasie przygotowań i w trakcie pokazu wszystkim uczestnikom towarzyszyła niezapomniana atmosfera.

Honorowy patronat nad konkursem objął m.in. Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Polskie Towarzystwo Fizyczne.

Więcej informacji:
http://www.lancuch.if.uj.edu.pl/





XXX Konwersatorium Popularyzacji Wiedzy Wydziału Matematyczno-Fizyczno-Technicznego UP, wykład prof. Piotra Francuza z Katedry Psychologii Eksperymentalnej KUL "IMAGIA - W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu"

Jubileuszowe, trzydzieste konwersatorium odbyło się 26.02.1014 roku, wykład pt. "Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu" wygłosił prof.dr.hab. Piotr Francuz z Katedry Psychologii Eksperymentalnej KUL (Wykładowca Roku 2011).

Uczestnikami spotkania byli również uczniowie klasy 1d XIII Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie.

Jednym z głównych wątków wykładu było wyjaśnienie, w jaki sposób organizm ludzki jest zdolny do widzenia i przetwarzania danych wzrokowych za pomocą wyspecjalizowanych w tym celu narządów, takich jak oczy i mózg. Według autora wykładu: "Obraz można porównać do ekranu, na który twórca rzutuje stan swojego umysłu za pomocą dostępnych mu środków formalnych, zaś odbiorca, oglądając go, próbuje odczytać jego sens." Uczestnicy wykładu mieli możliwość obejrzeć m.in. obraz "Mona Lisa" Leonarda da Vinci i przeanalizować jak technika malarska wpływa na sposób odbioru namalowanej postaci. Można było również obejrzeć kilka innych znanych dzieł, tak, jak "widzi je" nasz mózg, a następnie spróbować się zastanowić, dlaczego niektóre wydają nam się piękne, a inne nieciekawe.

Więcej informacji:
http://wmft.up.krakow.pl/konwersatorium.html





Dzień Wydziału Matematyki i Informatyki UJ - wykłady i warsztaty dla uczniów szkół średnich

W tym roku w wydarzeniu, które miało miejsce 19 marca wzięli udział uczniowie klas 1c i 1d. Najwięcej emocji wzbudził wykład dr. Krzysztofa Ciesielskiego "Od tweirdzenia Pitagorasa do miliona dolarów" oraz spotkanie z robotami przygotowane przez studentów Naukowego Koła Robotyki UJ.

Inne wykłady i warsztaty, w których uczniowie mieli okazję uczestniczyć to m.in.: wykład prof. dr hab. Piotra Zgliczyńskiego "Apokaliptyczne motyle. Dlaczego długoterminowe prognozy pogody się nie sprawdzają?"

wykład dr Adama Romana "Mądry tester po szkodzie"

wykład Bartosza Zielińskiego "Ciemność, widzę ciemność - czy automatyczne rozpoznawanie obrazów jest już faktem" Martha Łącka "Gra Grim i twierdzenie Sprague-Grundy"łaszczyźnie i brył w przestrzeni"

Jakub Trybuła,Sebastian Baran "Geogebra w szkole, czyli jak zobaczyć matematykę"

Więcej informacji:
http://dw.matinf.uj.edu.pl/



Spotkanie z robotami - pianino z bananów



Spotkanie z robotami - Naukowe Koło Robotyki UJ



Spotkanie z robotami - Naukowe Koło Robotyki UJ



Spotkanie z robotami - rysowanie ruchami rąk



Spotkanie z robotami - wyścigi w labiryncji



Polsko-ukraiński konkurs fizyczny LWIĄTKO 2015

Jak co roku młodzież XIII Liceum Ogólnokształcącego bierze udział w konkursie fizycznym Lwiątko podobnym do matematycznego Kangura. Konkurs odbywa się tradycyjnie w ostatni poniedziałek marca, w tym roku 30.03.2015. Organizatorem konkursu jest Stowarzyszenie Absolwentów i Przejaciół V LO w Krakowie, a patronat nad konkursem objął m.in. Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego

Więcej informacji:
http://www.lwiatko.org